Uprava Kulturnog centra „Nikola Đurković“ odbila je juče zahtjev grupe građana Kotora da se dodatno razmotri i promijeni odluka te ustanove kojom je otkazana prethodno najavljena promocija knjige „Najveći zločin u istoriji“.
Djelo je autentično izdanje iz 1934. godine, autora Jovana Čubranovića, u kojem su prezentovani dokumenti-svjedočanstva o načinu i okolnostima pod kojima je Crna Gora izbrisana sa mape Evrope, protivno međunarodnom pravu i aktivnim činjenjem velikih sila i dojučerašnje saveznice – Srbije. Tražeći da se još jednom razmotri ustupanje opštinskog prostora za prezentaciju knjige, građani su se 17. februara, pored uprave Kulturnog centra, obratili i predsjedniku Opštine, a juče i predstavnicima opozicionih stranaka u lokalnom parlamentu.
Neprihvatljiva argumentacija
U obrazloženju ponovljenog stava da Kulturni centar nije u mogućnosti da ustupi salu za pomociju djela, v. d. direktora ove ustanove Vladimir Bujišić pozvao se na slično postupanje u slučaju promocije knjige Borisa Malagurskog.
– Imajući u vidu da je određeni broj građana Kotora izrazio nezadovoljstvo zakazivanjem promocije knjige „Najveći zločin u istoriji“, promociju smo otkazali upravo želeći da postupimo na isti način na koji smo postupili i prethodne godine kada je određeni broj građana Kotora izrazio nezadovoljstvo planiranom projekcijom filma „Crna Gora – podijeljena zemlja“, reditelja Borisa Malagurskog, nakon čega je projekcija otkazana – navodi Bujišić u odgovoru grupi građana.
Za njih ovo obrazloženje nije prihvatljivo jer smatraju da se ne mogu poistovjećivati ova dva događaja jer je, kako ističu, promocija knjige Jovana Čubranovića „Najveći zločin u istoriji“, čiji izdavač je Crnogorsko-američko udruženja Cetinje, a djelo je štampano u Meksiku 1934. godine, predstavlja istorijsko štivo, a u knjizi je sadržana i podrška Crnoj Gori od cijelog civilizovanog svijeta.
Kako su predstavnici grupe građana potvrdili Pobjedi, uprkos opstrukcijama, promocija knjige će svakako biti organizovana u Kotoru početkom marta u alternativnom prostoru.
Bujišić je u odgovoru koji im je dostavio potencirao da „samo pokazuju istovjetan pristup svim građanima Kotora i da nijednom dijelu kotorskog društva nije data prednost“.
– Stava smo da bismo u slučaju odobravanja promocije knjige postupili selektivno, da bismo, kako navodite u vašem dopisu, dali prednost jednom dijelu društva u Kotoru. Kao javna ustanova u obavezi smo istovjetno postupiti u svakoj situaciji kada naši sugrađani izraze nezadovoljstvo planiranim programom ustanove – navodi Bujišić.
Neselektivnost
Napominje i da je i od rukovodstva Opštine Kotor, osnivača Kulturnog centra, zvanično sugerisano da prema svim građanima koji su nezadovoljni planiranim programom ustanove postupaju na istovjetan način, odnosno da i u ovom slučaju postupe kao u prethodnom i da planirani program otkažu.
– Ne ulazeći u analizu istinitosti, tvrdnji i navoda niti u pomenutom filmu „Crna Gora – podijeljena zemlja“, čiju smo projekciju otkazali, niti u analizu istinitosti tvrdnji u knjizi „Najveći zločin u istoriji“, koje treba prepustiti kompetentnim istoričarima, dužni smo postupiti istovjetno, odnosno neselektivno. Zbog svega navedenog obavještavam vas da i nakon dodatnog razmatranja nijesmo u mogućnosti izaći vam u susret i ustupiti salu Kulturnog centra za promociju knjige – zaključuje Bujišić.
Promocija knjige „Najveći zločin u istoriji“, autora Jovana Čubranovića, koja dokumentovano govori o stradanju Crne Gore i njenog naroda nakon 1918. godine, bila je na osnovu odobrenja JU Kulturni centar „Nikola Đurković“ u Kotoru, zakazana za 24. februar, ali su, „zbog pritisaka i primjedbi građana“, iz te ustanove povukli odluku da organizatorima ustupe prostor.
Kako je tada obrazloženo iz Kulturnog centra, odluka da se odustane od najavljene promocije uslijedila je zbog „sugrađana koji su veoma negativno reagovali na zakazivanje promocije knjige“.
– Knjiga „Najveći zločin u istoriji“ za čiju promociju ste nam dostavili zahtjev svakako sadrži djelove koje dio naših sugrađana može smatrati uznemirujućim i diskutabilnim. S obzirom na aktuelni društveni momenat u podijeljenom društvu kao što je, nažalost, crnogorsko, smatramo da promocija navedenog štiva ne bi doprinijela relaksaciji društvene atmosfere – navodi se u obrazloženju Bujišića od 15. februara.
Kome smetaju dokumenta
Knjiga, čiji je izdavač i organizator promocije Crnogorsko-američka asocijacija „Cetinje“, prethodno je u decembru i januaru bez problema prezentovana publici na Cetinju, kao i u punoj sali KIC-a „Budo Tomović“ u Podgorici.
Predstavnik izdavača i organizatora promocije Milenko Mito Marković Pobjedi je prošle sedmice kazao da otkazivanje, odnosno promjenu odluke Kulturnog centra o ustupanju sale može da tumači jedino kao potvrdu da očigledno „nekoga bole činjenica i istina“.
– Čubranovićeva knjiga ukazuje na istorijski kontekst, ima za cilj da opomene one koji ne znaju, što se i na koji način događalo sa Crnom Gorom i njenim narodom nakon 1918. godine. Knjiga je skup dokumenata, a ne puke impresije autora. Zabrana, odnosno povlačenje odluke o ustupanju prostora za promociju pod određenim pritiscima je, ispada tako, na ideološkom tragu onih istih zločina koji su provođeni 1918. godine pod srpskom okupacijom Crne Gore i naroda koji se nije mirio sa namjerom da ih, uz saučesništvo velikih sila, drugi izbrišu za kugle zemaljske – naveo je Marković.
Ko je bio Čubranović
Jovan Čubranović je crnogorski rodoljub, novinar i publicista, učesnik Prvog svjetskog rata, u kojem je dva puta ranjen. Nakon rata bio je istrajni borac protiv žrtvovanja države Crne Gore zbog beskrupuloznih interesa onih koje je podržala bez dvoumljenja i oportunizma, prije svega Srbija.
„Najveći zločin u istoriji“ predstavlja zbirku dokumenata i Čubranovićevih obraćanja predstavnicima velikih sila u periodu 1918 – 1934. godine, kojima je nastojao da ih argumentovano potakne da im proradi savjest i ponovo otvore crnogorsko pitanje krvavo ugušeno, protivno međunarodnom pravu, pravdi i etici u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca.
Knjigu je štampao „Obod“ sa Cetinja, zahvaljujući inicijativi Predraga Peđe Markovića iz Crnogorsko-američkog udruženja „Cetinje“ iz Los Anđelesa. Riječ je o prevodu sa španskog, originalnog izdanja publikovanog u Meksiku 1934. godine.
Pobjeda je u dogovoru sa izdavačem, od 6. do 21. februara, u 16 nastavaka, publikovala sadržaj knjige u formi feljtona.
