Antena M
Magistar književnosti i pjesnikinja Ana Pejović je u Drugačijoj radio vezi govorila o knjizi “Najveći zločin u istoriji”, autora Jovan Čubranovića. Riječ je o vjerodostojnom svjedočanstvu o brutalnosti “bijelog terora” kojem su Crnogorci bili izloženi nakon 1918. i sramnoj ulozi velikih sila u zataškavanju zločina nakon što je Srbija vojno okupirala i anektirala Crnu Goru.
Pejović je učestvovala na dosadašnjim predstavljanjima ove knjige, koju je objavila Crnogorsko-američka asocijacija “Cetinje” iz Los Anđelesa.
Knjiga ”Najveći zločin” u istoriji je, prema ocjeni Pejović autentična istina i istorijski dokument, koji je, nažalost, do prije nekoliko mjeseci bio poptuno nepoznat.
‘’Neznanje je naš najveći problem. Moraćemo krenuti od nule, od udžbenika istorije’’, poručila je Pejović.
Bijeli teror je genocid
Pejović je kategorična da je bijeli teror u Crnoj Gori bio genocid, poput Holodomora u Ukrajini i turskog genocida nad Jermenima.
Navodi da se radi na izradi elaborata, sa svim dokumentima, koji će biti predat Evropskom parlamentu.
‘’Da se ustanovi i da se jednom za svagda riješi stradanje crnogorskog naroda od strane Srbije. Po zločinima, istrebljenju naroda, ubistvu preko za sada 6500 ljudi, a ima ih između 9 i 10 hiljada, što će biti dokazivo putem dokumenata prvog reda, jednostavno se mora bijeli teror proglasiti genocidom’’, smatra Pejović.
Ona pravi paralelu sa Holodomorom i navodi da su srpske vlasti nakon 1918. branile ljudima da obrađuju zemlju, čime su ih izgladnjivali.
Takođe nema dilemu da je to urađeno ne kao uništenje na političkoj, već na nacionalnoj osnovi.
Knjiga štampana u Meksiku, pronađena u Irskoj
Autor knjige Jovan Čubranović je bio publicista u doba kraljevine Crne Gore, koji nakon 1918. godine osjeća obavezu da pokuša da odbrani njenu slobodu. Knjigu, koja je 1933. štampana u Meksiku na španskom jeziku, pronašao je Alek Barović u arhivu u Irskoj.
‘’Knjiga je trebalo da bude štampana u Crnoj Gori nakon II svjetskog rata, ali nije, pa je trebalo da bude štampana 2006. godine, pa nije ni tada. Ali, jednostavno istina se ne može sakriti’’, smatra Pejović.
Ono što nije poznato našoj javnosti, a o čemu svjedoči ova knjiga je da je u svijetu ipak bilo glasova protesta zbog odnosa velikih sila prema Crnoj Gori po završetku I svjetskog rata. Slobodnoumni svijet, Evropa posebno, je puštila svog glas da se pomogne Crnoj Gori, navodi Pejović.
‘’Nažalost, nije bilo pomoći, ali se glas razuma čuo. A što reći za one koji prikirivaju zločin. Oni su učesnici u zločinu. E pa, četiri velike sile su bile saučesnice u zločinu koji je vršen nad Crnopm Gorom’’, kaže Pejović.
Napominje da je Crna Gora bila meta i tadašnje medijske hajke, preko filma u produkciji ‘’Metro goldvin majera’’, koji su finansirale velike sile, a u kome su Crnogorci prikazani kao poludivlje pleme.
Tragična sudbina crnogorskih vojnika iz Gaete
Pejović posebno ističe tragičnu sudbinu 3600 crnogorskih vojnika u Gaeti. Oni su tamo bili smješteni po sporazumu vlada Italije i Crne Gore iz 1919, ali je samo dvije godine kasnije prema novom dogovoru Italije i Srbije naređena njihova deportacija i to u grupama preko Soluna.
‘’Tada je u Italiji počeo njihov progon. Mnogi su bili šikanirani, zatvarani, a za mnoge se ne zna grob. Od 3600 vojnika, mnogu su zbog te izdaje izvršili samoubistvo’’, navodi Pejović.
Ruski dvor nagovijestio sudbinu Crne Gore
Ona je govoreći o odnosu ruskog dvora prema Crnoj Gori, navela dio iz knjige istoričara Živka Andrijaševića, u kome car Nikolaj Romanov 1905. godine na tajnoj sjednici svog kabineta nagovještava sudbinu Crne Gore.
‘’Kada politika Srbije ostvari cilj, Crna Gora se ima pripojiti Srbiji i to odmah. Ne trebaju nam dvije srpske države na Balkanu koje će da se glože oko ovog i onog, a pogotovu nam ne treba nepouzdani saveznik koji bi nas prodao za jedan dobar kredit u bečkoj banci’’, citirala je Pejović i dodala da je taj ‘’nepouzdani saveznik’’ kralj Nikola.
Zbog litija stala u odbranu domovine
Objašnjava da se kao pjesnik našla na polju istorije nakon litija SPC u Nikšiću.
‘’Organizovanjem prvih litija kroz grad Nikšić, koje su po meni bile jezive procesije, shvatila sam namjeru SPC da to neće biti crkvene procesije, već politički mitinzi. Osjetila sam tada moralnu obavezu da kao intelektualka, žena koja se cijelog života bavi naukom, kulturom i umjetnošću, puštim svoj glas i stanem u odbranu napadnute domovine’’, kazala je Pejović.
Knjiga će ipak biti promovisana u Kotoru
Knjiga je do sada štampana u četiri tiraža od po 1000 primjeraka. Naredne sedmice biće promovisana u Baru, a nakon toga u Kotoru.
Nedavno je zabranjena promocija knjige upravo u Kotoru.
‘’To nije Kotor, to nijesu Kotorani. Rekla bih da su promociju zabranili oni koji knjigu nijesu pročitali, nego su samo slušali ogluške da se radi o napadima na Srbiju. To nije tačno, samo se radi o međunarodnim dokumentima koja su nepobitna, o tome što se dešavalo i kakve su igre, spletkarenja i intrige rađene nad Crnom Gorom prije i nakon njene aneksije’’, kazala je Pejović.
Drugačiju radio vezu pogledajte na linku ispod:
